Tapu tahsis belgesi bir mülkiyet hakkı tesis etmez; yalnızca fiilen kullanmayı belirleyen ve ilgilisine kişisel hak sağlayan bir zilyetlik belgesidir.’’

Bu belge İmar Affı Yasası’nda düzenlenmiştir. Bu kanuna göre:

“Hazine, belediye, il özel idaresine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya araziler üzerinde, gecekondu sahiplerince yapılmış yapılar, 12nci madde hükümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayıt maliki kamu kuruluşunca bu yer hak sahibine tahsis edilir ve bu tahsisin yapıldığı tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilerek ilgilisine “Tapu Tahsis Belgesi” verilir. Tapu tahsis belgesinin iptali bir idari işlem olduğundan, ilgililer tapu tahsis belgesinin iptali işleminin iptali talebiyle İdare Mahkemesi’nde ‘’iptal davası ‘’ açabilir. Açılacak bu dava İdari Yargılama Usulü Kanunu’na tabi olup, bu kanunda belirtilen sürelere ve dava açma koşullarına riayet edilmesi gerekir.”

Tapu iptal davaları ve tapu tescil davaları eşya hukukunun en önemli konularından biridir ve birçok sebeple, tapu iptaline ilişkin davalara konu olabilmektedir. Bu sebepler kanunda sınırlı sayıda belirlenmemiş olup, hangi nedenlerle tapu kayıtlarının iptal edilebileceği yargı kararlarıyla zaman içinde şekillenmiştir.

Taşınmaz mülkiyeti temel manada tescille kazanılabilen bir haktır. Tescille kazanımda geçerli olmayan veya gerçek dışı bir sebeple tescil mevcutsa bu tescil yolsuzdur.

Medeni Kanun’a göre de:

‘’Bağlayıcı olmayan bir hukukî işleme dayanan veya hukukî sebepten yoksun bulunan tescil yolsuzdur.’’

• Yolsuz tescil sebepleri şu şekilde sayılabilir:
• Muris muvazaasına Dayalı Tapu İptal ve Tescil Davaları
• Aile Konutuna Dayalı Tapu İptal ve Tescil Davaları
• Ehliyetsizlik Nedenine Dayalı Tapu İptal ve Tescil Davaları
• Sahte Vekaletname Nedenine Dayalı Tapu İptal ve Tescil Davaları
• Vekalet Görevinin Hukuka Aykırı Kullanılması Nedenine Dayalı Tapu İptal ve Tescil Davaları
• Önalım Hakkına Dayalı Tapu İptal ve Tescil Davaları

Bu davalarda görevli mahkeme asliye hukuk mahkemeleri; yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Yine bu davalarda iyi niyetli 3. Kişilerin tapuya güvenerek yaptıkları devirler korunmaktadır. Tapu iptal ve tescil davaları ayni (eşyaya dayalı) bir hakka dayandığı için zamanaşımına tabi değildir. Tescil yolsuz olsa dahi iyi niyetli tapu sahibi için olağan zamanaşımı süresi olan 10 yılın dolmasıyla artık tapu geçerli hale gelir.

Borçlar Kanununa göre de: “Yanılma veya aldatma sebebiyle ya da korkutulma sonucunda sözleşme yapan taraf, yanılma veya aldatmayı öğrendiği ya da korkutmanın etkisinin ortadan kalktığı andan başlayarak bir yıl içinde sözleşme ile bağlı olmadığını bildirmez veya verdiği şeyi geri istemezse, sözleşmeyi onamış sayılır.” Bu nedenle 1 yıl içinde dava açılmazsa tescil geçerli hale gelecektir.